Gewenst en ongewenst gedrag

Cultuurwaarden krijgen pas betekenis als je ze verder uitwerkt in gedrag dat daar wel bij hoort en gedrag dat daar niet bij hoort. Oftewel, gewenst en ongewenst gedrag. Hoe willen we met elkaar omgaan? Welk gedrag is nodig om zelf meer wendbaar te worden?

Werkvorm:

• Pak één van jullie cultuurwaarden op en ga met een groepje aan de slag om het bijbehorende gedrag te beschrijven. Door dit met elkaar te doen krijgen de waarden betekenis. Doe dit voor iedere cultuurwaarde. Zo wordt duidelijk hoe we met elkaar om willen gaan, wat we wel en wat we niet doen.
• Schrijf het gedrag op een kaartje. Let op hoe het gedrag omschreven wordt. Gedrag is wat we bewust of onbewust waarneembaar doen en laten. Probeer het gedrag dus zo concreet mogelijk te omschrijven. Bijvoorbeeld: bij de cultuurwaarde ‘samen, wij in plaats van ik’ kun je een kaartje met ongewenst gedrag maken ‘vanaf de tribune roepen hoe het moet’ en een kaartje met gewenst gedrag ‘opstaan en zorgen dat het gebeurt’.
• Ga met deze kaarten in gesprek met andere teams. Door de werkvorm te herhalen met andere teams vul je de set gedragskaarten steeds verder aan.
• Voorzie de set die zo ontstaat van passende illustraties en laat de kaartjes drukken.
• Je kunt ook gebruikmaken van onze standaard set aan gedragskaarten. Deze maken onderdeel uit van het gedragsspel “Samen verbeteren” die je kunt downloaden of aanschaffen via elsverkaik.nl/shop. Daar vind je ook een aantal werkvormen die je met de kaarten kunt uitvoeren, zoals de retrospective:
  • Laat iedereen een kaart van de stapel nemen en bespreek met het team of dit gedrag wel of niet voorkomt en wel of niet gewenst is. Als het wel voorkomt, maar ongewenst is, kunnen jullie je erin verdiepen.
  • Beantwoord samen de volgende vragen: ‘Waarom is dit gedrag ongewenst, maar vertonen we het toch?’ ‘Welke functie heeft dit gedrag en waarom blijft het in stand?’ ‘Wat is er nodig om hiermee te stoppen?’