De reis naar de toekomst

Stel je voor dat je een van de leidinggevenden van een leiderschapsteam bent. Je wilt erg graag op een andere manier leiding gaan geven en je teams meer beslissingsruimte geven. Je merkt dat jouw mede-teamgenoten daar helemaal niet mee bezig zijn en dat zij alles het liefst binnen de muren houden om maar snel door te kunnen. Het betrekken van de teams kost immers tijd. Tijd die er niet is. Je hebt echter ook gemerkt dat je teams aan het mopperen zijn over genomen beslissingen. Ze voelen zich niet betrokken en hadden heel andere ideeën over hoe bepaalde problemen opgelost konden worden. Het is tijd om dit eens ter sprake te brengen bij je leiderschapsteam. Vraag een half uur van jullie wekelijkse vergadering voor de werkvorm ‘de reis naar de toekomst’.

Werkvorm:

• Maak twee vakken: aan de ene kant van de ruimte een vak dat staat voor de huidige situatie en het huidige moment, aan de andere kant een vak dat staat voor de toekomstige situatie. Eventueel kun je dit visualiseren met een A4’tje met daarop ‘huidige situatie’ en een A4’tje met daarop ‘toekomstige situatie: de wendbare organisatie’.
• Ga eerst samen in het heden staan. Laat iedereen even met een teamgenoot praten over wat nu kenmerkend is voor jullie leiderschap en de manier waarop jullie besluiten nemen.
• Vraag na een paar minuten of iemand hier iets over wil zeggen aan de hele groep.
• Na enige uitwisseling vraag je iedereen naar de andere kant van de ruimte te lopen, naar de toekomstige situatie. Daar aangekomen vraag je iedereen om weer met een teamgenoot te praten over hoe het over twee jaar is. Wat is dan kenmerkend voor jullie leiderschap en de manier van besluiten nemen? Wat is veranderd vergeleken met twee jaar geleden?
• Na een paar minuten vraag je of iemand hierover iets wil zeggen.
• Vraag nu iedereen om een plek in de ruimte in te nemen tussen de huidige en toekomstige situatie in. Waar sta je ergens op deze denkbeeldige lijn? Hoe verhoud jij je tot de huidige en de toekomstige situatie?
• Als iedereen een plek heeft ingenomen, vraag de teamleden dan om zich heen te kijken. Stel daarna de volgende vragen die ieder voor zichzelf mag beantwoorden: wat valt je op? Wie staat dichtbij en wie ver weg? Waar kijk jij naar en waar kijken anderen naar? Wie of wat zie je niet? Wat kost er op deze positie energie en wat levert energie op?
• Laat de teamleden nu plenair met elkaar uitwisselen wat de antwoorden op voorgaande vragen zijn en hoe iedereen zich verhoudt tot de beweging naar de toekomst.
• Concludeer met elkaar dat er veranderd moet worden en dat die veranderingen niet uit de lucht komen vallen, maar dat daar actief aan gewerkt moet worden. Vraag hoe deze verandering tot stand kan komen en maak concrete afspraken over wat iedereen daarin gaat doen.